Stres yönetimi nedir sorusuna kısaca stresle başa çıkmak için uygulanan pratiklerin bütünü olduğunu söyleyebiliriz. Günlük hayatta eğitim ve iş alanında birçok etkene maruz kalınır. Uyarıcı etkenler zihinsel sağlığı etkiler ve strese neden olur.
Stresle başa çıkılmadığında bazı fiziksel, ruhsal ve zihinsel semptomlar ortaya çıkar. Kolay sinirlenme, unutkanlık ve verimli olarak çalışamama görülen en yaygın belirtiler arasındadır. Bunlardan kaçınmak için stres yönetimi tekniklerini uygulamak gerekir. Eğer yönetilemiyorsa bireyin günlük yaşamını kolaylaştıran özel stres yönetimi tedavisi alınmalıdır.
İçindekiler;
Stres Yönetimi Nedir?
Stres yönetimi nedir sorusu özellikle de iş ve eğitim hayatında çok fazla merak edilir. Zira, modern yaşamın her alanında pek çok uyarıcı etken vardır. Bunlara günlük hayatta maruz kalındığı için bireyin stresle başa çıkması her zaman mümkün olamayabilir. Fiziksel ve psikolojik belirtilerle ortaya çıkan bu psikolojik durumun kontrol altına alınması önemlidir. Stresi yönetmek için genelde zihinsel, duygusal, davranışsal ve fiziksel stratejiler kullanılır.
Stres Yönetimi Teknikleri
Stres yönetimi bazı durumlarda sağlanamadığında birey kendini yetersiz ve suçlu hissedebilir. Yaşanılan gerginliği azaltmak ve kontrol etmek için bazı yöntemler uygulanabilir. Aşağıda stres yönetimini sağlamak için uygulanabilecek teknikler hakkında bilgiler verilmiştir:
- İş veya eğitim hayatında tamamlanması gereken görevleri gözden geçirerek ve uygun şekilde sıralayarak daha programlı çalışabilirsiniz.
- Stres hormonu olarak bilinen kortizol hormonu salgılanması için HPA ekseni aktivasyonuna ihtiyaç duyulur. Bunun için uyku düzeninizi sağlamalı ve kaliteli bir uyku rutini oluşturmalısınız.
- Stresle mücadele etmek için özellikle de sosyal ortamda sağlıklı iletişim kurmak gerekir.
- Enerjik ve daha az stresli hissetmek için spor veya rahatlatıcı egzersizler yapabilirsiniz. Yürüyüş, yoga ve yüzme bu noktada ruhsal ve zihinsel olarak iyi hissettirebilir.
- Stresin etkilerini azaltmak için sağlıklı besinler tüketmeye özen göstermelisiniz. Özellikle de magnezyum, Omega-3 ve C vitamini içeren gıdalara öğünlerinizde yer vermelisiniz.
- Keyif aldığınız bir hobinize düzenli olarak vakit ayırmalısınız.
- İşleri tek seferde yapmak yerine molalar halinde dinlenerek yapmanız daha zinde hissettirir.
- Daha mutlu ve iyi hissetmek için yakınlarınızla görüşebilir veya sosyal bir ortamda vakit geçirebilirsiniz. Sevdiğiniz biriyle vakit geçirmek vücudunuzun savaş-kaç tepkilerini durdurur.
- Aşırı yemek yeme, sigara veya alkol içme gibi alışkanlıklardan uzak durmak da stresi azaltır.
- Adım adım planlı bir şekilde çalışmak görevleri daha verimli bir şekilde tamamlamayı mümkün kılar.
- Çevrenizde bulunan kişilerle çatışma yaşamaktan kaçınmalısınız çünkü gerginlik yaşamak fiziksel ve psikolojik olarak olumsuz etkiler.
- Stresli olduğunuzda derin nefes alıp vererek gevşeme tekniklerini uygulayabilirsiniz. Örneğin Dr. E. Jacobson progresif kas gevşetme tekniği ile rahatlayabilir ve anın farkındalığını yakalayabilirsiniz.
Stres Yönetimi Nasıl Yapılır?
Stres yönetimi için bazı unsurları göz önüne bulundurmak ve uygulamak gerekir. Zira bu beceri kazanılmadığında fiziksel ve psikolojik sorunların ortaya çıkması da kaçınılmaz olabilir. Aşağıda stres yönetiminde kazanmanız gereken becerileri görebilirsiniz:
- Etkili zaman yönetimi
- Pozitif bakış açısına sahip olma
- Hobi ve ilgi alanlarına vakit ayırma
- Sosyal çevre ve bireyin kendine zaman ayırması
- Sedanter hayat tarzını değiştirme
- İnsanlarla açık iletişim kurma
- Başarıları göz ardı etmeme
- Günlük görevler için plan yapma
- Günlük, haftalık ve aylık plan yapma
- Acil durumlarda mola verme
- Stresle başa çıkma anında çevreden yardım isteme
- Düzenli uyku ve beslenme alışkanlıkları kazanma
Stres Yönetimi Tedavisi
Stres yönetimi nedir ve tedavisi nasıl yapılır soruların yanıtları bütünsel olarak ele alınmalıdır. Zira stres kronik hale geldiğinde bireyin günlük yaşamı daha zorlu hale gelir. Bu durumda profesyonel destek almak stresin neden olduğu krizin daha iyi yönetilmesini sağlar. Bunun için terapi yöntemleri uygulanır ve en fazla tercih edileni bilişsel davranışçı terapidir. Kişinin davranışlarını ve düşünce kalıplarını inceleyen ve dönüştürmeye odaklanan bu terapi, stresle başa çıkmayı kolaylaştırır.
Stres sürecinde panik atak ve anksiyete gibi durumlar da ortaya çıkabileceği için terapiler buna göre şekillendirilir. Aynı zamanda özel stres yönetimi teknikleri uygulanır. Böylece beden ve beyin strese daha sağlıklı tepkiler verir. Aynı zamanda beslenme, uyku düzeni ve hobi gibi bireyin yaşamındaki alışkanlıkları da gözden geçirilir. Say Klinik stres yönetiminde özel tedavi yaklaşımlarıyla günlük yaşamı ve bireyin davranışlarını daha sağlıklı hale getirir.
Sık Sorulan Sorular
Strese neden olan faktörler nelerdir?
Stres, günlük hayatta beliren bir duygusal durumdur ve birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkar. Özellikle de bireyin baskı altında hissetmesi, başarısızlık hissi, yetişememe korkusu ve olaya müdahale edememesi strese neden olan unsurlardır.
Aşırı stres nelere yol açar?
Aşırı stres kısa ve uzun vadede psikolojik ve fizyolojik sağlığı olumsuz etkiler. Uzun süreli stres mide ve kalp hastalıklarıyla birlikte düzensiz uyku ve ani kilo değişikliklerine neden olur. Zihinsel olarak ise depresyon, anksiyete, hafıza sorunları ve odaklanmada güçlük gibi durumlara yol açar.
