Kişilik bozukluğu nedir ve türleri nelerdir soruları oldukça kapsamlı yanıtlara sahiptir. Bir bireyin sağlıklı bir şekilde düşünmesini engelleyen ve anormal davranışlara neden olan kişilik bozukluğu önemli bir rahatsızlıktır. Zihinsel bozukluk olarak tanımlanabilen bu durum borderline olarak da adlandırılır. Birçok nedene bağlık olarak meydana gelir ve en fazla genetik faktörlerle bağlantılıdır. Farklı türleri vardır ve her biri için profesyonel destek gerekir.
İçindekiler;
Kişilik Bozukluğu Nedir?
Kişilik bozukluğu nedir sorusunu kapsamlı bir şekilde yanıtlamak mümkündür. Kişilik bozukluğu diğer adıyla borderline olarak bilinen psikolojik bir rahatsızlıktır. Bu zihinsel bozukluk bireyi sağlıksız düşünmeye ve davranmaya iter. Kişilik bozukluğu olan bireyler sosyal, iş ve okul alanlarında iletişim kurmakta zorlanabilirler. Zira düşünme ve davranma tarzları anormaldir. Ayrıca birçok türü olduğu için farklı belirti ve etkileri söz konusudur.
Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Kişilik bozukluğu belirtileri genelde ergenlik döneminde görülmeye başlar. Bu süreçte birey aile ortamından ziyade sosyal çevresine adapte olmaya çalışır. Kendini ifade etme ve başkalarıyla kurduğu iletişiminde karakter özelliklerini yansıtır. Kişilik bozukluğu genelde kendini şu belirtilerle gösterir:
- Tutarsızlık
- Ani ruh değişimleri
- Başkalarının duygularını anlamada zorluk çekme
- Kişinin kendisi hakkında çelişkili görüşlere sahip olması
- Şüphecilik ve paranoya
- Ani öfke değişimleri
- Zarar veren davranışlarda bulunma
- Sosyal kuralları ve ahlaki değerleri hiçe sayma
- Aşırı bağımlılık
Kişilik Bozukluğu Türleri
Kişilik bozukluğu nedir sorusu türlerini de kapsar. Bu zihinsel ve davranış bozukluğunun birçok çeşidi vardır. Her biri farklı belirti ve özelliğe sahiptir. Dolayısıyla her bireyde farklı türü teşhis edilebilir.
Çoklu Kişilik Bozukluğu
Çoklu kişilik bozukluğu, en yaygın görülen türlerden biridir. Bu durum çoğunlukla yaşanan travmalar sonucunda ortaya çıkar. Karakter özelliklerinin birden fazla kimliğe bölünmesi kişilik bozukluğunu meydana getirir. Aynı zamanda bireyin zihninde birden fazla konuşan ve yaşayan iki veya daha fazla kişi vardır. Bu durumun neticesinde hafıza kaybı, depresyon ve sanrılar yaşanır. Dissosiyatif bozukluk olarak kabul edilir ve psikoterapi yöntemleriyle semptomları yönetilebilir.
Histrionik Kişilik Bozukluğu
Histriyonik kişilik bozukluğu olan kişiler oldukça hassas ve duygusal kişilerdir. Dramatik tavırlarının yanı sıra çocuksu davranırlar. İlgi çekmek için sürekli dikkat çeken davranışlar sergilerler ve ilgi çekemediklerinde huzursuz ve mutsuz hissederler. Ayrıca bu kişilik bozukluğu olan kişilerde cinsel açıdan baştan çıkarıcı ve kışkırtıcı tutumları olabilir. Dış görünüşlerine normalden daha fazla özen gösteren bu bireyler yapmacık davranabilirler.
Paranoid Kişilik Bozukluğu
Paranoid kişilik bozukluğu olan bireylerde güvensizlik çok fazla görülür. Başkalarının zarar vermeye ve aldatmaya çalıştığına şüpheler söz konusudur. Çevresindeki kişilere duyduğu güvensizlikle iletişim ve ilişki kurmaları oldukça zordur. Ayrıca birçok durumu tehdit olarak algıladıkları için aşırı öfkeli ve kindar bir şekilde tepki gösterebilirler.
Şizoid Kişilik Bozukluğu
Şizoid kişilik bozukluğu olan bireyler yalnız kalmayı tercih etme eğilimindedirler. Çoğu aktividen zevk alamama ve duygusal ifadelerde eksiklik durumu söz konusudur. Başkalarına karşı ilgisiz olurlar ve sosyal ilişkiler kurmakta zorluk çekerler. Fakat sürekli farklı kişilerle cinsel ilişki yaşamak isterler.
Bipolar Kişilik Bozukluğu
Bipolar kişilik bozukluğu en çok görülen kişilik bozukluğu türlerinden biridir. Bireyler ‘mani’ ve ‘depresif’ olarak iki uç noktada duygularını yaşarlar. Mani, aşırı coşkulu, mutlu ve heyecanlı ruh halini ifade eder. Diğer yandan depresif ruh halinde mutsuz, yaşama sevincini kaybetmiş ve intihara kadar uzayan bir mutsuzluk yaşanır. Her iki ruh hali de uç seviyede yaşandığından kişinin davranışları oldukça dengesiz ve değişkendir. Bu durum özellikle de kendine zarar verir ve mutlaka profesyonel destek alınmalıdır.
En Tehlikeli Kişilik Bozukluğu Hangisidir?
En tehlikeli kişilik bozukluğu hangisidir sorusunun yanıtı pasif-agresif kişilik bozukluğudur. Zira bunun fark edilmesi oldukça zordur. Genelde bu kişilik bozukluğu olan bireylerde özgüven problemi, işleri engelleme ve erteleme özellikleri görülür. Bu özellikler bireyin öfkesini gösterme şekilleridir. En tehlikeli sayılabilecek pasif-agresif kişilik bozukluğunda profesyonel bir destek alınmalıdır. Tedavisi genelde psikoterapi yöntemiyle gerçekleşir.
Kişilik Bozukluğu İçin En İyi Psikolog
Kişilik bozukluğu nedir ve nasıl tedavi edilir sorularının yanıtları oldukça önemlidir. Bu bozukluk için uygulanan tedavi yöntemi psikoterapi yöntemidir. Say Klinik, bu psikolojik duruma yönelik özel terapi yöntemleri uygulayarak semptomları kontrol altına alır. Bireysel terapi başta olmak üzere gerekli görüldüğü durumlarda ilaç tedavisi veya grup terapisi uygulayabilir.
Sık Sorulan Sorular
Kişilik bozukluğu düzelir mi?
Kişilik bozukluğu, uygun tedavi yöntemleriyle düzelir. Genelde konuşma terapisi ve ilaç kombinasyonuyla yaşanan semptomlar kontrol altına alınır.
Kişilik bozukluğu kaç yaşında başlar?
Kişilik bozukluğu ergenlik döneminde veya erken erişkinlik döneminde başlar. Bireyin sosyal çevreyle iletişim kurmasıyla kendi kişilik özellikleri görülür. Eğer davranışlarda ve duygularda tutarsızlık, dengesizlik ve aşırılık söz konusuysa kişilik bozukluğu olabilir.
